Is warm kraanwater slecht voor de gezondheid? Dit zeggen experts

Je staat in de keuken, zet een pan op het vuur en intussen draai je de warme kraan open. Scheelt weer een minuut wachten, toch? Op social media duikt ondertussen regelmatig het gerucht op dat je dat absoluut niet moet doen, omdat warm kraanwater gevaarlij zou zijn voor je gezondheid. Hoe zit dat?

Waterbedrijven garanderen in Nederland en België de kwaliteit van koud kraanwater: dat is het water dat aan de drinkwaternormen moet voldoen. Warm water daarentegen gaat vaak eerst door apparaten en leidingen in je huis, zoals boilers en geisers. En daar heeft het waterbedrijf geen controle meer op.

Het verschil is dus simpel maar belangrijk: koud leidingwater is gecontroleerd drinkwater; warm kraanwater is water dat onderweg door diverse installaties is veranderd en waarvan de samenstelling niet meer hetzelfde is.

Wist je trouwens dat kraanwater in 2026 duurder wordt?

Waarom autoriteiten waarschuwen voor warm kraanwater

Metalen als lood, koper en zink lossen beter op in warm water dan in koud water. Dat is de reden waarom verschillende gezondheidsinstanties adviseren om warm kraanwater niet te gebruiken om te drinken of mee te koken.

De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) is daar heel duidelijk over: gebruik nooit water uit de warme kraan om te drinken, te koken of babyvoeding te maken, omdat warm water lood sneller uit leidingen kan oplossen. In recente voorlichtingsbrieven aan bewoners herhalen Amerikaanse overheden dat advies: gebruik koud water voor drinken en koken en kook of filter het indien nodig.

Dat betekent niet dat iedereen die ooit warm kraanwater in een pan heeft gedaan meteen een loodvergiftiging oploopt. Wel is de redenering vrij eenvoudig: als er ergens in je installatie lood of andere metalen aanwezig zijn, dan vergroot warm water de kans dat die stoffen in je glas of pan terechtkomen. Met koud water beperk je dat risico.

Bacteriën en legionella

Ons water is niet altijd even gezond. Onlangs dook er nog een bacterie op in het drinkwater van Utrecht. Naast metalen speelt nog iets: microbiologie. Warm water dat langere tijd stilstaat, in bijvoorbeeld boilers of leidingen, kan een broedplaats worden voor bacteriën.

De legionellabacterie is het bekendste voorbeeld. Nederlandse GGD’s leggen uit dat legionella snel kan groeien in warm water dat lang stil staat, vooral als de temperatuur tussen de 20 en 50 graden ligt.

RIVM en GGD’s benadrukken daarbij steeds hetzelfde: besmetting vindt plaats door het inademen van heel kleine waterdruppeltjes – aerosolen – bijvoorbeeld tijdens het douchen, in bubbelbaden of bij andere situaties met waternevel.

Legionella is risico bij verneveling

Met andere woorden: legionella is vooral een risico bij verneveling, niet bij het eenmalig drinken van een glas warm water. Daarom ligt de nadruk van officiële legionellapreventie op dingen als douche-installaties, bubbelbaden en grote collectieve systemen en minder op ‘een keer warm kraanwater in de pan doen’.

Dat betekent wel dat slecht beheerde warmwatersystemen, extra aandacht vragen, juist omdat dat soort omstandigheden legionella de kans geeft zich te vermeerderen.

Is warm kraanwater dan ‘gevaarlijk’?

Online gaat soms de claim rond dat het ‘levensgevaarlijk’ zou zijn om warm kraanwater te gebruiken voor koken. Belgische factcheckers bekeken zo’n virale video van een Franse ‘hygiëniste’ en oordeelden dat die stelling ‘eerder onwaar’ is. De experts die zij spraken, nuanceren: ja, warm kraanwater heeft vaker een mindere kwaliteit dan koud water, maar dat maakt het nog niet automatisch levensbedreigend.

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

Reacties