:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F12%2FGettyImages-1367841218.jpg)
Herkenbaar: soms raak je zo gefrustreerd of gestrest dat je jezelf even niet meer kunt beheersen en begint te vloeken. In het bijzijn van anderen voelt dat vaak ongemakkelijk of zelfs ongepast, en de meesten van ons proberen het liever te vermijden. Maar verrassend genoeg kan het in sommige situaties juist een positieve werking hebben.
Dat vloeken soms ook wel op kan luchten, of je beter laat voelen, is helemaal niet zo’n rare gedachte. Wetenschappers zeggen zelfs dat als je vloekt, je eigenlijk iets goeds doet voor jezelf. Maar hoe zit dat?
Vloeken kan goed voor je zijn
Wat maakt vloeken dan iets wat positieve gevolgen kan hebben? Uit onderzoek blijkt dat vloeken je fysieke prestaties kan verbeteren doordat het je rem verlaagt en je brein in een soort ‘flow‑staat’ brengt. Het helpt je geconcentreerd en zelfverzekerd te blijven, waardoor je net dat beetje extra kracht en doorzettingsvermogen kunt opbrengen dat anders misschien achterblijft.
Maar hoe zit dat dan? „In veel situaties houden mensen zichzelf, bewust of onbewust, tegen om hun volledige kracht te gebruiken”, zegt Dr. Richard Stephens, psycholoog aan de Keele University en hoofdonderzoeker van deze studie. „Vloeken is een gemakkelijke manier om je meer gefocust, zelfverzekerd en minder afgeleid te voelen, en net dat beetje extra te geven.”
Eerder onderzoek liet zien dat vloeken de kracht en pijngrens kan verhogen in tests waarbij deelnemers zichzelf tot het uiterste dreven, zoals fietsen op maximale inspanning of een hand in ijskoud water houden. Onderzoekers gingen er aanvankelijk vanuit dat vloeken voor een negatieve en opgejaagde reactie zou zorgen, maar vonden daar geen bewijs voor, zoals een verhoogde hartslag.
Beter presteren door te vloeken
Vloeken blijkt ook te helpen om beter te presteren. Onderzoeken suggereren dat vloeken een soort ‘ontremming’ kan veroorzaken. „Door te vloeken werpen we sociale remmingen van ons af en durven we harder te gaan”, zegt Stephens.
Hoe ze daar achter kwamen? De onderzoekers deden twee experimenten met 192 deelnemers. Tijdens de oefening moesten de deelnemers elke twee seconden óf een scheldwoord, óf een neutraal woord zeggen. Uit de antwoorden bleek dat vloeken hielp: vloekende deelnemers voelden zich zelfverzekerder, konden zich beter concentreren en zetten meer door. Ook konden ze de oefening gemiddeld 11 procent langer volhouden dan wie neutrale woorden zei.
De uitkomsten verrasten de onderzoekers dus ook enigszins: „Deze bevindingen helpen verklaren waarom vloeken eigenlijk zoveel wordt gedaan”, zei Stephens. Ze zien het als een positieve ontwikkeling: „Vloeken is letterlijk een calorievrij, drugsvrij, goedkoop en direct beschikbaar hulpmiddel dat we kunnen inzetten als we een prestatieboost nodig hebben.”
Vloeken positief?
Stephens zegt dat de kracht van vloeken waarschijnlijk ligt in het ’taboe‑karakter’. Zijn team onderzoekt momenteel ook of grovere taal ook grotere fysieke voordelen oplevert. Daarnaast kijkt het team of het zelfvertrouwen dat gepaard gaat met vloeken ook in andere situaties nuttig kan zijn, bijvoorbeeld bij een presentatie voor een groot publiek of het afstappen op iemand op een romantische manier.
Onderzoeker Stephans legt uit wat vloeken in veel situaties met je kan doen: „Er zijn veel situaties waarin aarzeling ons in de weg kan staan. Als oplossing zou je even een stille ruimte in kunnen gaan, een minuut lang vloeken en daarna je presentatie geven. Ik wed dat mensen dat stiekem al doen.” Toch waarschuwt hij dat vloeken geen volledig risicoloze strategie is. „Je weet nooit precies hoe zo’n term overkomt”, zegt hij. „Je moet je publiek kennen en weten wie er om je heen is. Als je op het verkeerde moment vloekt, kun je jezelf flink in de problemen brengen.”
Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment: