Je AI-browser bespied je en dit is hoe

Je nieuwe AI-browser lijkt slim, snel en behulpzaam, maar ondertussen kijkt hij misschien nét iets te aandachtig mee. Wat er achter de schermen gebeurt, is minder onschuldig dan je denkt.

AI en browser zijn inmiddels onlosmakelijk met elkaar verbonden. Nieuwe AI-browsers en extensies zoals OpenAI’s Atlas, Perplexity’s Comet, Opera Neon en browserassistenten rond ChatGPT beloven je online leven makkelijker te maken met samenvattingen, slimme zoekresultaten en ingebouwde chatbots. Handig, zeker, maar ondertussen verzamelen ze vaak veel meer data dan je zou verwachten.

Wat veel gebruikers niet doorhebben, is dat een AI-browser fundamenteel anders werkt dan een normale browser. Terwijl je rustig websites bezoekt, leest of zoekt, analyseert de AI constant mee. Dat roept vragen op over privacy, controle en veiligheid, vragen die je niet langer kunt negeren nu uit onderzoek blijkt hoe ver dit verzamelen soms gaat.

AI-browsers zijn slim, snel en overal

AI-browsers zijn sinds 2025 in rap tempo populair geworden. Ze combineren een traditionele browser met een altijd aanwezige AI-assistent die websites kan samenvatten, formulieren invult of zelfs taken uitvoert zoals online shoppen. Je hoeft vaak alleen maar te typen wat je wilt, de AI-browser regelt de rest.
Die slimme functies werken omdat de AI-browser voortdurend meekijkt met wat er op je scherm gebeurt.

Tekst, afbeeldingen en context van webpagina’s worden geanalyseerd en gekoppeld aan eerdere zoekopdrachten en interacties. Dat gebeurt meestal automatisch, zonder dat je expliciet toestemming geeft.

Daarmee verschilt een AI-browser sterk van een losse chatbot. Waar je bij een chatbot zelf bepaalt wat je invoert, verzamelt een browser informatie op de achtergrond. Alles wat je bezoekt, kan in theorie worden meegenomen.

Belangrijk detail: veel AI-browserextensies fungeren als een soort schil om grote AI-modellen heen. Ze injecteren scripts in webpagina’s en sturen data via servers van derden. Dat maakt de technologie krachtig, maar ook gevoelig vanuit privacy-oogpunt.

Wat het USENIX-onderzoek onthulde

In augustus 2025 liet een studie op het USENIX Security Symposium zien hoe groot de impact werkelijk is. Onderzoekers testten populaire AI-browserextensies in alledaagse scenario’s, van nieuws lezen tot belastingformulieren invullen. Wat ze terugvonden, was schokkend.

Verschillende extensies bleken namelijk gevoelige gegevens vast te leggen, zoals medische informatie, bankgegevens en zelfs sofinummers. Sommige tools deden dat zelfs in de privémodus van de browser, waar je juist extra bescherming verwacht.

Ook bleek dat data vaak niet alleen lokaal bleef. Gebruikersinformatie werd doorgestuurd naar eigen servers en externe trackers, waaronder analysetools die tracking over meerdere websites mogelijk maken. Daarmee verdwijnt het idee van anoniem browsen volledig.

Niet elke browser scoorde even slecht. Perplexity kwam relatief goed uit de test, al analyseerde ook deze browser nog steeds paginatitels en locaties. Volledig privé was het dus nergens.

Privacy onder druk bij nieuwe AI-browsers

Nu AI-producten evolueren van extensies naar volledige browsers, worden de risico’s alleen maar groter. Grote namen zoals OpenAI’s Atlas en Perplexity’s Comet hebben al laten zien hoe lastig het is om privacy echt te waarborgen.

Bij sommige browsers kun je instellingen aanpassen, zoals het verwijderen van chatgeschiedenis of het blokkeren van bepaalde pagina’s. Toch bepaal je meestal niet wélke onderdelen van een website worden geanalyseerd. De AI kijkt standaard alles na.

Zelfs browsers die zich profileren als privacyvriendelijk verzamelen nog steeds veel informatie om hun functies te laten werken. Denk aan URL’s, afbeeldingen, cookies en zoekgeschiedenis. Zonder die data werkt de AI simpelweg niet.

Dat betekent dat je als gebruiker continu afweegt tussen gemak en controle. En die controle ligt vaker bij het AI-bedrijf dan bij jou.

Waarom jouw data goud waard is

Zodra gegevens eenmaal op servers van AI-bedrijven staan, heb je er weinig zeggenschap meer over. In veel gevallen worden gebruikersdata ingezet om AI-modellen verder te trainen, soms zonder duidelijke toestemming.

Browsers hebben toegang tot extreem gevoelige informatie. Dat maakt de inzet van AI in een browser veel ingrijpender dan op sociale media of webshops. Voeg daar overheidsverzoeken om data aan toe, en het plaatje wordt nog complexer. Bij sommige browsers staan datadeling en hergebruik standaard aan. Uitschakelen kan vaak wel, maar die opties zijn niet altijd even duidelijk. Transparantie hierover blijft een probleem.

AI-browsers veranderen de manier waarop je het internet gebruikt, daar is geen twijfel over mogelijk. Ze zijn snel, slim en soms ronduit indrukwekkend. Maar zolang privacy en beveiliging achterlopen op innovatie, blijft voorzichtigheid geboden. Door kritisch te kijken naar instellingen en bewust om te gaan met waar je AI inzet, houd je in elk geval een deel van de controle in eigen handen.

Chrome’s nieuwe AI-functie maakt van elke webpagina een podcast: zo werkt het

Onderwerpen