Regie: Penny Lane | Speelduur: 78 minuten | Jaar: 2025
De meeste ouders hebben een pesthekel aan de muziek waar hun kinderen het gelukkigst van worden, zo blijkt uit de intro van Happy And You Know It. “It makes me want to blow my brains out,” grapt een van de geïnterviewde ouders. Niet verwonderlijk natuurlijk: de meeste kinderliedjes zijn repetitief, druk en… kinderachtig. Toch schuilt er achter ieder nummer een hoop passie en talent, zo wil Happy And You Know It tonen. De muziekindustrie gericht op jonge kinderen blijkt niet alleen onderbelicht, maar ook lucratief.
Van The Wiggles zal de gemiddelde (Nederlandse) muziekliefhebber bijvoorbeeld nooit hebben gehoord. Toch heeft deze K3 van Australië miljarden streams op Spotify. Hoewel Happy And You Know It de zakelijke kant van het vak niet onbesproken laat, zet documentairemaker Penny Lane vooral in op de passie en het vakmanschap door een aantal grote namen uit de wereld van de kindermuziek aan het woord te laten. Het schrijfproces en het optreden zijn aspecten die vooral door de muzikanten zelf worden toegelicht.
Happy And You Know It is onderdeel van de HBO-documentairereeks Music Box, vooral bekend van de documentaire Woodstock 99: Peace, Love, and Rage. Waar de meeste Music Box-documentaires zich focussen op een muzikant of festival, kiest deze documentaire voor een bredere invalshoek: een hele doelgroep. Het blijkt een goede zet, vooral omdat het onderwerp kindermuziek zelden wordt belicht. Ondanks het onderwerp blijkt de documentaire allerminst kinderachtig: voor de hand liggende fragmenten waarin kinderen vertellen over hun favoriete liedjes blijven uit.
In plaats daarvan krijgen een handvol bekende makers van Engelstalige kindermuziek het podium. Opvallend is dat geen van hen het doel had om een carrière te bouwen in deze branche. Veel van hen begonnen met een eigen band, maar rolden per toeval of bij wijze van experiment in de branche, die haar eigen uitdagingen kent. ‘Een kind is als een perfecte dronkenlap,’ zegt Johnny Only grijnzend. Ze vormen een ontvankelijk en enthousiast publiek, maar dat neemt niet weg dat het een kunst blijkt een liedje te maken dat aanslaat.
Een interessant aspect dat de documentaire bespreekt zijn de stigma’s rondom het vak. Niet alleen wordt muziek voor kinderen als minderwaardig gezien door zowel artiesten als volwassen publiek, ook krijgen de muzikanten te maken met twijfels over hun intenties. Anthony Field van The Wiggles illustreert dat door te vertellen dat zijn bandleden op foto’s met de vingers naar de lucht wezen, zodat hun handen zichtbaar waren, om mogelijke aantijgingen van pedofilie te voorkomen.
Door zich op een paar charmante spelers uit de wereld van de kindermuziek te focussen, schetst de documentaire vooral een positief en passievol beeld van de industrie. De muzikanten blijken allemaal openhartige schrijvers en performers die het hart duidelijk op de juiste plek hebben zitten. Stuk voor stuk lijken ze het meer voor de kinderen dan voor het geld te doen. Verhalen over rotte appels of andere negatieve aspecten blijven grotendeels uit. Heel erg is dat niet, gezien de eerdergenoemde stigma’s al zwaar genoeg wegen. Daarnaast besteedt Penny Lane in het slot aandacht aan problematische ontwikkelingen.
De documentaire zit vol vermakelijke feitjes die de stelling onderstrepen dat kindermuziek het ondergeschoven kindje van de industrie is. Zo blijkt de meest bekeken YouTube-video ooit het (al dan niet geplagieerde) kinderliedje Baby Shark. De muzikanten leggen simpel uit hoe de structuur van een dergelijk liedje in elkaar steekt. Rockcriticus en vader Rob Harvilla licht toe waar kinderen op aanslaan. Jammer genoeg blijft zijn analyse bij wat evidente elementen: iets meer inhoudelijke diepgang op de technische kant van kinderliedjes had de documentaire van een extra laagje kunnen voorzien.
Het slot contrasteert met de vrolijke liedjes waarmee de documentaire doorspekt is. Daarin wordt aandacht besteed aan AI, die bedreigend is voor de carrières van de uitgelichte muzikanten. Naast het feit dat de gegenereerde muziek met één druk op de knop te maken is, kunnen muzikanten alleen concurreren op TikTok. Door dit slot blijkt Happy And You Know It ook een historisch document over de mensen achter de invloedrijkste kindermuziek van vóór het AI-tijdperk. Het goede nieuws dat de maker impliciet laat is dat AI natuurlijk nooit in staat zal zijn om live op te treden.
Music Box: Happy And You Know It is een must-see voor (toekomstige) ouders en muziekliefhebbers. De documentaire biedt een fascinerend inkijkje in een vaak verkeerd begrepen wereld. Een goede documentairemaker opereert met een lens van oprechte interesse en empathie, die Penny Lane overduidelijk bezit. Hoe irritant de nummers waar kinderen prat op gaan ook kunnen klinken, Happy And You Know It doet beseffen dat er achter zo’n nummer een hoop vakmanschap en passie schuilgaat.
Music Box: Happy And You Know It is te zien bij HBO Max.
Over de auteur
