Het jaar van slimste mens Brankele Frank: ‘Overal ja op gezegd’

Vóór 2025 kende het grote publiek haar veel minder dan nu. Dit jaar liep Brankele Frank (38) de deur in Hilversum plat en won ze tv-quiz De Slimste Mens. Ze bewoog zich ogenschijnlijk moeiteloos van wetenschap naar media en van talkshowtafel naar podcastmicrofoon. Hoe ze dat deed? Door overal ‘ja’ op te zeggen, zelfs als ze het doodeng vond. 

Je kunt Frank gerust een multitalent noemen. Neurobioloog, schrijver, spreker, columnist, podcastmaker en televisie- en radiopersoonlijkheid. En dan blijkt ze ‘vroeger’ ook nog eens triatleet te zijn geweest en verdienstelijk te kunnen zingen, getuige haar loepzuivere vertolking van At last van Etta James tijdens De Slimste Mens-finale. 

Het is, met al die talenten, ergens een wonder dat ze nu pas is doorgebroken. „Mijn leven zag er een jaar geleden héél anders uit”, vertelt Frank aan Metro. „Het is een fantastisch feestjaar geweest, met veel nieuwe, spannende dingen.” 

Twijfel is Brankele Frank niet vreemd. Toch besloot ze het afgelopen jaar een nieuw experiment aan te gaan: eerst ja zeggen, daarna pas uitzoeken hoe. Het mondde uit in een wervelwind aan nieuwe rollen. 

Brankele Frank besloot overal ja op zeggen 

„Ik werd voor dingen gevraagd die ik best eng vond en nog nooit eerder had gedaan”, vertelt Frank. „Daar twijfelde ik dan heel erg over. ‘Kan ik dat wel? Waarschijnlijk niet. Ik heb niks te melden.’ Maar ik dacht: zou een mannelijke versie van mij ook zo denken? Die zou gewoon overal meteen ja op zeggen en daarna pas uitvogelen hoe hij het zou doen. Dus dat heb ik ook gedaan. Ik heb ja gezegd, vóórdat ik voelde dat ik misschien te bang was om het te doen.”

En dat is veel overzichtelijker, grijnst ze: „Als je twijfelt of je iets moet doen, dan ga je alle mogelijke scenario’s uitdenken. Als je al besloten hebt dat je iets gaat doen, dan is daarna alleen nog maar de vraag: hoe ga ik dit in godsnaam doen?” 

Dat ze begin dit jaar toehapte om een wekelijkse column in het Financieele Dagblad te schrijven, illustreert die denkwijze. „Eerst dacht ik: dat kan ik toch helemaal niet? Ik heb nog nooit een column geschreven. Maar ik vond het wel tof, dus ik wilde het gewoon proberen en leren. En als het niet goed gaat, dan merk ik dat vanzelf.” 

Eerste keer op televisie  

In februari maakte ze haar televisiedebuut bij EVA, waar ze moest vertellen wat meezingers met je hersenen doen. „Echt doodeng” vond ze dat. Maar hoewel ze vooraf stikte van de zenuwen, verdwenen die als sneeuw voor de zon zodra ze aan de talkshowtafel schoof. En de tweede keer dat ze voor EVA werd gevraagd, was ze ook vooraf niet meer zenuwachtig. 

Televisie blijkt een natuurlijk podium voor haar. Frank liep dit jaar, naar eigen zeggen, het Mediapark in Hilversum plat. „Ik was er daarvoor nauwelijks geweest, nu ben ik er elke week.” Maar, zo benadrukt ze, het blijft een uitdaging om op televisie iets te vertellen. „Het is echt een vaardigheid om in hele korte tijd heel veel te zeggen, op een spontane, relaxte manier, terwijl mensen door je heen praten en je op een ander spoor brengen. Dat is best ingewikkeld. Ik heb veel meer respect gekregen voor mensen die op televisie goed uit hun woorden kunnen komen en iets over kunnen brengen. Maar ik vind het leuk om dat te oefenen.” 

Emotioneel om podcast 

Naast graag geziene televisiegast is Frank ook huisvriend bij NPO Radio 1-programma Villa VdB. En begin dit jaar ging haar podcast Let’s go mental live, waarin ze samen met schrijver en presentator Malou Holshuijsen onderzoekt hoe het brein en mentale gezondheid met elkaar verbonden zijn. De podcast trekt veel luisteraars. 

Vooral de reacties die het losmaakt, doen haar goed. „Er komen steeds vaker in het wild luisteraars naar me toe, die zeggen: ‘Ik luister je podcast en heb er heel veel aan.’ Laatst kwam iemand na een lezing naar me toe die helemaal emotioneel werd, omdat haar nicht heel veel aan onze podcast had gehad. Ik kreeg de indruk dat ze met psychisch lijden kampte. Ik stel me dan voor dat er iemand in zijn eentje in bed ligt, zich heel naar voelt, naar ons luistert en steun haalt over hoe wij daarover spreken. Dat vond ik écht heel bijzonder.”

Vriendinnen zowel een voor- als nadeel 

Holshuijsen en Brankele Frank zijn vriendinnen. Dat maakt het leuk, vertelt ze, maar ook ingewikkeld. „Het is een intensieve samenwerking en wij zijn hele andere mensen. Ik ben een uitsteller en een deadlinewerker. Zij is goed georganiseerd. Dat is lastig om samen te brengen in een werkvorm. In het begin hebben we daar heel erg mee geworsteld, maar we zijn nu goed op elkaar ingespeeld.”

Juist door hun verschillende karakters vullen ze elkaar aan: „Dat ik van het ‘last minute, oh shit, over een uur is de deadline’ racen ben, is handig als er last minute toch nog dingen veranderd moeten worden. Daar kan zij niet mee omgaan. Ik ben flexibeler, zij is meer van het voorwerken, plannen en dingen van tevoren goed neerzetten. En ze is heel goed in het vertellen van bizarre anekdotes. Ze heeft altijd zulke leuke verhalen, die zó grappig zijn en de mens in al zijn facetten laat zien. Ze is geen gepolijst persoon die pretendeert alles perfect te doen. Ze laat de stomme, vieze en gemene kant van zichzelf zien. Ik ben misschien iets braver dan zij. Als het gaat om wraak op nemen op exen, bijvoorbeeld. Ik ben juist altijd heel erg van de harmonie bewaren, conflict vermijden en zij zou gewoon, bam, het conflict aangaan.”

Gevraagd voor de Slimste Mens 

Door naar het onbetwiste hoogtepunt van haar jaar: haar deelname aan De Slimste Mens. De ochtend nadat Frank voor het eerst aan de talkshowtafel van EVA zat, kreeg haar agent een belletje van de producent van De Slimste Mens. „Hij had gekeken en dacht: zij doet het wel goed op televisie. Mijn agent had mijn naam al eerder laten vallen in een gesprek met hem. Maar toen dacht hij waarschijnlijk nog: wie de fuck is Brankele Frank?”

Ondanks dat ze „als de dood was”, greep ze de kans met beide handen aan. „Ik heb niet getwijfeld. Ik dacht: dit is zo’n leuk avontuur, wat er ook gebeurt.” Haar voorgevoel bleek te kloppen. „De redactie is de allerliefste van de televisiewereld. En ik vind spelletjes en het oplossen van puzzels heel leuk. Op school was ik altijd al geïnteresseerd in alles en was een goede leerling. Dus ik was als een kind in een snoepwinkel. Ik werd er heel blij van.”

Brankele Frank heeft weken niet geslapen

Dat neemt niet weg dat het een heftige periode was. „Retestressvol”, noemt Frank het. Om te beginnen met de maand vóór de opnames. „Ik heb wekenlang niet geslapen. ’s Nachts dacht ik ineens: wat is ook alweer deze ziekte, of waar ging die oorlog over? Allemaal willekeurige vragen die je ineens niet meer weet. Ik zat soms de hele nacht op Wikipedia.”

Ze schrok toen ze programmamaker en oud-kandidaat Nicolaas Veul tegen het lijf liep. „Hij zei dat hij twee maanden van tevoren was begonnen en elke zondag helemaal inruimde voor de voorbereiding. Toen dacht ik: holy fuck, dat heb ik totaal niet gedaan. Maar ik denk, achteraf gezien, dat ik me wel goed had voorbereid.” Het is bovendien maar de vraag of je je überhaupt op zo’n kennisquiz kunt voorbereiden. „Je moet alles weten over alles.”

Brein laat het afweten

En dan is er nog het brein, dat je genadeloos in de steek kan laten. Vooral in het heetst van de strijd en in de wetenschap dat er miljoenen kijkers naar je turen. „Ik had een soort stripboek over geschiedenis gekocht en allemaal dingen geleerd over Willem van Oranje. Maar toen er bij De Slimste Mens een vraag kwam over Willem van Oranje, wist ik alsnog niks. Onder zulke hoge stress weet je echt niet meer wat je toevallig een week geleden hebt geleerd.”

Meerdere oud-kandidaten zeiden al: meedoen vanaf de bank is heel wat anders dan in de studio. „Ik heb vragen gekregen waarvan ik het antwoord écht wist, maar het kwam er gewoon niet uit. Ik denk oprecht ook dat als je me, zeker in die finale, had gevraagd hoe mijn ouders heten, ik het gewoon niet meer had geweten. Maar andersom ook. Dingen waar waarvan ik totaal niet wist dat ik ze wist, kwamen er opeens uit.”

Opnames van De Slimste Mens 

Brankele Frank wist zeven afleveringen te overleven, waardoor ze voor de finaleweek mocht terugkomen. Dat betekent: héél veel lange draaidagen. „Je neemt drie afleveringen op één dag op. Je hebt zoveel emoties en stress en dan moet je daarna wéér.”

De neurobioloog wist dat ze een strategie nodig had om dit drukke schema vol te houden. „Ik dacht: hoe moet ik mezelf nou in godsnaam gezond houden in deze weken? Het is eigenlijk te druk, maar ik wilde ook niets afzeggen. Daarom heb ik bedacht dat ik anderhalve maand niet ging drinken, dat scheelt veel. En ik heb veel gesport. Ik ben begonnen met krachttraining, iets waarvan ik nooit dacht ik dat zou doen. Maar het blijkt lekker te zijn om je sterk te voelen. Slapen zou het allerbeste zijn geweest, maar daar ben ik niet zo goed in. Het had niet zoveel zin gehad om daar mijn pijlen op te richten, dan kan ik beter andere dingen proberen.” 

Band Brankele Frank met mede-kandidaten

Frank omschrijft de sfeer op de set als „heel gezellig”. Ook met de concurrerende mede-kandidaten had ze een klik. „Het waren allemaal hele leuke, lieve mensen. Iedereen was er voor elkaar. Het was absoluut niet gemeen, juist heel verwelkomend en hartelijk. Iedereen was elkaar echt aan het oppeppen. Zo van: ‘Je kan dit, succes.’ Dat was heel lief.”

Ze had een bijzondere band met Rob Jetten, de grote winnaar van de Tweede Kamer-verkiezingen. Dat hij groot fan is van Frank, liet hij al eens op Instagram weten. „Heb jij net als ik een kleine crush op Brankele Frank? Dat snap ik wel, want wat was deze bloedmooie vrouw toch ontzettend goed tijdens De Slimste Mens”, schreef hij. 

Frank: „Ik heb er natuurlijk heel lang met hem in gezeten. Dat was heel gezellig. Het is ergens ook raar, want zoveel uur hebben we eigenlijk helemaal niet met elkaar doorgebracht. Maar omdat het zo’n intense ervaring is en je in een donkere studio zit, waar nergens licht naar binnen binnen komt, heb je het idee dat je daar dagenlang achter elkaar zit. Tijd en ruimte verdwijnt een beetje. Het is zo’n enorme pressure cooker. En er zijn veel emoties, dus je maakt ook sneller een band met mensen.”

Winst De Slimste Mens 

Dat ze na een zinderende finale de overwinning naar zich toe wist te trekken, had ze, naar eigen zeggen, geen moment zien aankomen. En wie de finale kijkt, ziet inderdaad een stomverbaasde Frank op het moment dat presentator Herman van der Zandt haar tot winnaar uitroept. Ze lijkt het, zelfs dan, nog niet helemaal te geloven. „Ik heb echt nooit gedacht dat ik zou winnen. Ik was er écht van overtuigd dat het Rob of Thomas (van Luyn, cabaretier, red.) zou worden. Zelfs toen ik met Thomas in de allerlaatste finale zat, dacht ik nog steeds dat hij zou gaan winnen.” 

Ze vervolgt: „Je ziet aan mijn hoofd de shock, dat het even nodig heeft om in te dalen. Terwijl Herman aan het afkondigen is, zie je mij op de achtergrond: waaah. Alsof ik toen pas doorkreeg: holy fuck, dit is echt gebeurd. Ik heb gewoon gewónnen. Mega leuk en tegelijkertijd is het ook maar gewoon een televisiespelletje. Dus het is allemaal relatief. Maar het is wel een heel leuk televisiespelletje om te doen.” 

App-groep voor oud-winnaars 

Na de winst is ze met vrienden gaan feesten in de kroeg. „Na een uur keek ik op mijn telefoon en toen was het echt boem”, zegt ze, terwijl ze een explosie imiteert. 

In 2022 onthulde columniste Angela de Jong bij talkshow Renze dat er een appgroep voor oud-winnaars van De Slimste Mens bestaat. En ja, ook Frank zit daar nu in. „Het is zeer vibey”, verklapt ze. „Het is niet dat we dat daar elke dag foto’s van onze koffietjes indelen, maar het is wel een gezellige groep.”

Aan niemand verteld 

Over haar overwinning moest ze haar kaken maandenlang stijf op elkaar houden. Althans: ze mocht het aan één iemand vertellen, maar Frank besloot dat niet te doen. „De meesten vertellen dat dan natuurlijk aan hun partner, maar die heb ik niet. Moet ik dan een van mijn ouders kiezen, of één vriend of vriendin? Dus heb ik het maar aan niemand verteld en dat was heel eenzaam en ook moeilijk.” 

Ook door het ‘geheim’ kreeg ze een goede band met haar mede-kandidaten. „Met hen kon ik het natuurlijk wel bespreken. Ik heb heel veel met Rob en met Lieke (van den Broek, actrice, red.) tussendoor geappt, van: is dit echt gebeurd? Was het niet een droom? Af en toe raak je helemaal verward, omdat je in een soort van twee parallelle werelden leeft. Je weet vier maanden later natuurlijk echt niet meer wat je ook weer allemaal gezegd en gedaan hebt. Alles is als een soort waas voorbij getrokken.” 

Elke aflevering keek ze terug met vrienden en familie. „Ik vond het leuk om mezelf terug te zien. Ik ben heel erg mezelf geweest en heb geen persona gespeeld. Ook mijn rare trekjes heb ik gewoon laten zien, zoals hand- en mondbewegingen. Dingen die ik eruit flapte en rare grapjes die ik maakte. Daar ben ik tevreden over.”

Brankele Frank was bang voor reacties 

Vooraf was Frank nog doodsbang voor de reacties, die soms bikkelhard kunnen zijn. „Daar was ik ook voor gewaarschuwd door de redactie van De Slimste Mens. Zij zeiden dat vrouwen altijd shit over zich heen krijgen als ze op televisie zijn. En als ze slim zijn, wil het helemaal niet altijd in goede aarde vallen.” 

De zorgen bleken onterecht. Brankele Frank groeide uit tot een publiekslieveling. „Gelukkig is het bijna alleen maar positief.” Dat komt ook door het soort programma, denkt ze zelf. „Er zijn weinig mensen die hier boos over zijn. Bij bijna alle andere dingen zijn heel veel mensen boos. Dat is me bespaard gebleven.”

Reacties van mannen 

Mannen lijken in het bijzonder groot fan van de goedlachse Brankele. „Ik heb best veel date-verzoeken gekregen”, geeft ze met een glimlach toe. „Maar het zijn ook wel vaak specifieke groepen mannen. De ene groep is 60-plus, heeft een buikje en die is heel vrij in het geven van ‘complimenten’. Ze nemen geen blad voor de mond en zeggen vunzige dingen.” 

Ze gaat verder: „De andere groep stuurt denk ik iets met de verwachting dat ze niets terug krijgen. Die zijn relatief brutaal. Ze sturen bijvoorbeeld: ‘Gaan wij niet een keer gewoon wat drinken?’ Dan denk ik: is dit echt de manier waarop je met iemand gaat daten? Maar ik voel me wel gevleid door de aandacht.”

Er zijn zelfs mensen die haar e-mailadres op wonderlijke wijze hebben achterhaald en „gigantische lappen tekst sturen”. „Ik vind het het heel aardig dat mensen daar de tijd voor nemen, maar het is ook een beetje overdonderend. Het was zoveel, dat ik nog niet de kans heb gehad om iedereen te antwoorden of bedanken. Daar voel ik me nog steeds een beetje schuldig over, want die mensen hebben wel hun best gedaan om daar iets van te maken. Dat is ook wel de ironie. Dat je mogelijk allemaal leuke mensen aantrekt, maar helemaal geen tijd hebt om ze te leren kennen.”

Herkend op straat 

Waar ze vorig jaar nog anoniem door het leven ging, wordt ze nu herkend op straat. „Dat vind ik nog steeds heel vreemd. Ik dacht eerst nog de hele tijd dat mensen gewoon heel aardig waren. Ik zag ze glimlachen en dacht: wat leuk, iedereen is een hele goede bui vandaag.” 

Inmiddels weet ze beter. Maar ze vindt het vooralsnog alleen maar leuk. „Tot nu toe is het heel gezellig. De mensen zijn aardig en leuk. En ik voel me eigenlijk nog steeds best incognito. Dat kan misschien een keer verkeerd gaan. Ik heb ook het idee dat het een piek heeft en op een gegeven moment weer voorbij is. Misschien ben ik daar te nuchter in.” 

Al was er één keer toen ze het wel vervelend vond. „Ik was laatst in het ziekenhuis. Terwijl ik op de behandeltafel lag, zei de verpleegkundige: ‘Hé, ken jou niet ergens van?’ Toen had ik wel liever even incognito willen zijn. Maar ze had ook niet door waar het van was. Ze dacht dat ik een oud-patiënt was. Mensen zeggen ook weleens: zaten wij niet samen op de middelbare school? Ze kunnen nog niet helemaal plaatsen waar ze me hebben gezien.” 

2025, een intens jaar

Het was, al met al, een intens jaar voor de neurobioloog. Haar agenda was voortdurend tot de nok toe gevuld. En dat hield in dat ze soms extra waakzaam moest zijn. Frank kreeg in het verleden twee burn-outs. In 2024 schreef ze daar openhartig over in haar boek Over de Kop. Af en toe voelde ze het dit jaar weer knagen, maar deze keer herkende ze de signalen op tijd en durfde ze gas terug te nemen. 

„Ik heb dit jaar twee keer een moment gehad dat ik dacht: oef, we gaan weer een beetje de verkeerde kant op. Ik werd snel moe, soms wazig in mijn hoofd of kreeg hoofdpijn. Dat loste ik op door bijvoorbeeld een weekje weg te plannen. Dan heb je ook een goed excuus om nee te zeggen tegen werk.”

Iets laten vallen, heeft ze nooit overwogen. „Omdat ik het echt ook allemaal heel erg leuk vind. Talkshows en media-dingen kun je nooit zo goed plannen. Ik kan daar natuurlijk altijd nee tegen zeggen, maar ik vind het ook een heel leuk ding om te doen. Ik krijg er energie van.”

En dan is de grote vraag: wat nu? Brankele Frank kijkt terug op 2025 als een ‘overgangsjaar’. „Maar ik weet nog niet waar het heen gaat.” 

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

Reacties