:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2023%2F12%2FANP-484535372.jpg)
AI is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. De technologie raakt inmiddels vrijwel alle aspecten van ons bestaan en heeft ook een grote impact op de arbeidsmarkt. Eén op de tien Nederlandse bedrijven biedt inmiddels geen startersfuncties meer aan, door de inzet van AI.
Daarnaast beperken steeds meer organisaties de instroom van beginnende werknemers of verwachten die verder terug te schroeven de komende jaren. Al eerder schreef Metro dat er mede als gevolg van AI minder traineeships beschikbaar zijn, oftewel banen waarbij leren en werken wordt gecombineerd. Hierdoor hebben starters minder kans om ervaring op te doen.
Ook wijdde Metro al een artikel aan met welke banen je het grootste risico loopt dat AI je werkzaamheden overneemt. Zo vallen de grootste klappen in de hoek van tekstschrijvers, vertalers en andere creatieve, talige beroepen. Maar ook klantenservicemedewerkers en telefonisten zitten in de risicozone. Nu gebeurt het ook al steeds vaker dat een chatbot je te woord staat bij een klacht over een webshop, in plaats van dat er een mens van vlees en bloed tegenover je zit.
Minder banen voor starters
Als we kijken naar de toekomst, is de prognose ook niet gunstig. Zo verwacht 58 procent van de respondenten binnen drie jaar minder banen voor starters beschikbaar te hebben. Dat blijkt uit internationaal onderzoek van marktonderzoeksbureau IDC in opdracht van payroll- en HR-platform Deel, onder 5500 bedrijfsbeslissers in 22 landen, waaronder 200 in Nederland.
Hoewel veel organisaties nog wel starters aannemen, merken zij de gevolgen van AI dus al heel duidelijk. Momenteel zegt 38 procent dat er minder starters instromen. Bovendien worden er andere functie-eisen gesteld aan werknemers. De helft van de bedrijven stelt inmiddels specifiekere vaardigheden verplicht, bijvoorbeeld op het gebied van AI.
Opvallend is dat een universitair diploma nauwelijks nog doorslaggevend is: slechts 3 procent ziet dat als topprioriteit bij de selectie van starters. In plaats daarvan noemen organisaties vooral probleemoplossend vermogen en kritisch denken (22 procent), portfolio’s van eerder werk (20 procent) en praktijkervaring zoals stages (13 procent).
Minder ruimte om ervaring op te doen
Er is vrees dat starters geen eerlijke kans meer krijgen. 74 procent vreest dat de ruimte voor on-the-job ontwikkeling (oftewel leren op het werk) kleiner wordt als AI een groot deel van de startwerkzaamheden overneemt. Ook maakt 76 procent zich zorgen over het opleiden van toekomstige leiders.
AI heeft veel meer impact dan enkel startersfuncties laten verdwijnen. Bij 92 procent van de Nederlandse organisaties zijn functies al ingrijpende veranderingen ondergaan. Bij 28 procent zijn banen daadwerkelijk verdwenen door AI.
Om personeel inzetbaar te houden, investeert 72 procent van de bedrijven in om- en bijscholing. Dat gebeurt zowel op organisatieniveau (29 procent) als binnen specifieke afdelingen (43 procent). Nederland ligt daarmee boven het wereldwijde gemiddelde van 67 procent.
Over het onderzoek
Het IDC-onderzoek werd uitgevoerd onder 5500 mensen die betrokken zijn bij bedrijfs- en digitaliseringsstrategieën. De respondenten werken in uiteenlopende sectoren, zoals de financiële dienstverlening, overheid, gezondheidszorg, productie, technologie en detailhandel. Het onderzoek vond plaats in september 2025.
Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment: