Elk jaar laait het debat weer op, zowel online als aan de kersttafel. Iedereen heeft er wel een mening over onder de kerstboom. Regisseur John McTiernan doet nu zelf een duit in het zakje en geeft antwoord op de vraag die al jaren rondgaat: is Die Hard eigenlijk een echte kerstfilm?
HO HO HO
Voor een herziening van de actieklassieker Die Hard (1988) heb je echt geen kerstexcuse nodig. Toch ademt de film meteen kerstsfeer: in de openingsscène draagt Bruce Willis een enorme kerst-teddybeer voor zijn kinderen. Vervolgens verpest hij niet alleen de kerstdecoraties maar ook de dag van een groep terroristen die hem, zijn vrouw en haar collega’s gijzelen in een wolkenkrabber. Tussendoor horen we kerstklassiekers, zoals de 80’s-versie van Christmas in Hollis van RUN-DMC, terwijl McClane de slechteriken één voor één uitschakelt (“Now I have a machine gun. Ho ho ho”).
Dat Die Hard zich tijdens Kerst afspeelt, betekent niet automatisch dat het een kerstfilm is. De ingrediënten voor een kerstfilm zijn duidelijk: de feestdagen moeten centraal staan, of het nu een Hallmark-romcom is waarin liefde en kerst worden gevierd, of een kersthorror zoals Krampus (2016). Zonder dat thema kun je het moeilijk een kerstfilm noemen.
Zou Die Hard ook zonder kerstthema werken? Absoluut. De film had zich net zo goed op Halloween kunnen afspelen. De release in de VS was bovendien in de zomer van 1988, niet bepaald het seizoen van kerstfilms.
McClane als Christusfiguur
Toch zijn de kerstsymbolen in de film opvallend: hernieuwde familiebanden, het ongeboren kind van Powell (McClanes contact buiten het gebouw), de eenzame held die het kwaad bestrijdt – en is het overdreven om McClane als een Christusfiguur te zien? Iemand die alles doorstaat om het kwaad te verslaan. Aan het einde vallen de eerste papieren sneeuwvlokken op de straten van Los Angeles, een stad waar het al decennia niet had gesneeuwd (Let it Snow).
Regisseur John McTiernan, specialist in actie, vertelt in een interview met The American Film Institute dat Die Hard oorspronkelijk over terroristen ging die het kapitalistische Walhalla aanvielen. De focus lag op autoriteit (John McClane) die tussenbeide komt om orde te herstellen.
Gezagsdrager als dwaas
McTiernan wilde echter geen traditionele actiefilm maken. Onder zijn leiding verschuift de focus: de setting van december en kerstsfeer dragen bij aan het kerstgevoel. Inspiratie vond hij onder meer in de klassieke kerstfilm It’s a Wonderful Life (1946), waarin George Bailey (James Stewart) ontdekt dat zijn stad is veranderd. “Ik wilde een menselijke held, terwijl de gezagsdragers een beetje dwaas worden neergezet,” aldus McTiernan.
Daarnaast zegt hij: “Die Hard was misschien niet bedoeld als kerstfilm, maar het plezier dat het opleverde veranderde dat uiteindelijk.” Zoals gezegd, de film kwam in de zomer van 1988 uit. Ter vergelijking: ook Miracle on 34th Street verscheen midden in de zomer. Rendieren zijn in juni duidelijk met vakantie…
Zelfs nu de regisseur zijn mening geeft, blijft het debat springlevend.
Hoofdrolspeler Bruce Willis heeft er ook een duidelijke mening over. Tijdens zijn Comedy Central Roast in 2018 verklaarde hij: “Die Hard is geen kerstfilm. Het is een verdomde Bruce Willis-film!”
Over de auteur
