Regie: Vallentine Chelluget, Kevin Schmutzler, Tobias Schmutzler, Apuu Mourine | Scenario: Kevin Schmutzler, Tobias Schmutzler en Milcah Cherotich | Cast: Michelle Lemuya Ikeny (Nawi), Joel Liwan (Joel), Benson Ochungo Obiero (Eree), Ben Teke (Shadrack), Michelle Tiren (Rosemary), Nyokabi Macharia (Madame Christine), e.a. | Speelduur: 103 minuten | Jaar: 2024
Zestig schapen, honderd geiten en acht kamelen: zoveel is de pientere Nawi haar vader Eree waard wanneer hij haar wil uithuwelijken aan de veel oudere Shadrack. De dertienjarige puber is het enige meisje in de familie en wordt ingezet om een familieschuld af te lossen. Tegenstribbelen heeft weinig zin; Eree vindt dat zijn dochter haar plek moet kennen en eeuwenoude tradities heeft te respecteren.
UNICEF schat het aantal kindhuwelijken wereldwijd op zeshonderdvijftig miljoen. Het verhaal van de Keniase Nawi is dus spijtig genoeg geen uitzondering. De basis voor deze Keniaanse Oscarinzending komt van Milcah Cherotich, die een wedstrijd won met een verhaal dat losjes is geïnspireerd op het leven van haar oudere zus.
Het resultaat is een overzichtelijk opgebouwd drama waarin de verhaalelementen elkaar keurig opvolgen. Nawi is rap van tong, slim en ambitieus. Een geweldige toekomst op een prestigieuze meisjesschool in Nairobi lonkt – en daarmee de kans op een beter leven. Wanneer ze na een uitmuntende examenuitslag zelfs op televisie wordt geïnterviewd, ziet Nawi’s vader daarin vooral bewijs dat ze het te hoog in haar bol heeft en zich te goed voelt voor een eenvoudig bestaan in het dorp.
Nawi werd gedraaid in het afgelegen noordwesten van Kenia. Water is er schaars, met ingrijpende gevolgen voor zowel de dorpelingen als het vee waarvan ze afhankelijk zijn. In een mengeling van Swahili en Engels schetsen de makers een herkenbare puber die geconfronteerd wordt met buitengewone omstandigheden. De onervaren hoofdrolspeelster Michelle Lemuya Ikeny speelt opvallend naturel en combineert kwetsbaarheid met koppige volharding.
Zodra Nawi beseft welk lot haar wacht, probeert ze te ontsnappen aan het huwelijk dat haar is opgedrongen. Dat leidt tot een tweede akte waarin het narratief minder scherp wordt aangezet en weinig verdieping plaatsvindt. De situatie spreekt voor zich, maar Nawi’s ontwikkeling stokt. Haar karakter groeit vooral in de aanloop naar en de nasleep van die vluchtpoging.
De genderverhoudingen zijn scherp getekend. De mannen sluiten dealtjes in de dorpskroeg en geven de vrouwen het nakijken. Nawi’s moeder Rosemary, zelf opnieuw zwanger, heeft niets te vertellen over haar eigen kroost. Hoop komt van een lerares die in het potentieel van haar pupil gelooft en de autoriteiten waarschuwt. Kinderen uithuwelijken mag dan traditie zijn, in Kenia is het verboden.
Juist dat gegeven had meer context mogen krijgen. Hoe steekt de dynamiek tussen opvoeders en autoriteiten in elkaar? Hoe fluïde zijn eeuwenoude gebruiken in een wereld waar mobieltjes en media al lang tot het dagelijks leven behoren? De spanning tussen moderniteit en traditie had rijkere contrasten kunnen opleveren en Nawi’s strijd om zelfbeschikking meer gewicht kunnen geven.
Ondanks de stevige thematiek blijft Nawi door de rechtlijnige opzet soms wat vlak. Nawi is eigenzinnig genoeg om weerstand te bieden aan ondermijnend gezag, maar haar houding schommelt af en toe te abrupt tussen berusting en verzet. Dat maakt haar gedrag nodeloos wankel, zelfs gezien haar leeftijd. Hetzelfde geldt voor de wel erg abrupte afronding van de voornaamste verhaallijn.
Toch wegen die gemiste kansen niet op tegen de urgentie die uit de film spreekt. De veelal jeugdige debutanten weten, aangevuld met professionals, geloofwaardig een systeem te schetsen waartegen vechten noodzakelijk is. Nawi is namelijk meer waard dan zestig schapen, honderd koeien en acht kamelen.
Over de auteur
