Alarmerende cijfers over phishing in België
In 2024 werden in België 11.068 dossiers geopend in verband met phishing en internetoplichting. Van die zaken zijn er intussen bijna 8.000 geseponeerd. Concreet gaat het om 71,77% van alle geopende phishingonderzoeken.
Die cijfers werden opgevraagd door federaal parlementslid Alexander Van Hoecke en tonen volgens hem een structureel probleem aan binnen de gerechtelijke aanpak van cyberfraude.
Voor slachtoffers betekent een seponering dat er geen verder onderzoek komt en dat de kans om verloren geld terug te zien bijzonder klein wordt. Zeker bij kleinere bedragen leidt dat tot frustratie en een gevoel van machteloosheid.
Grote verschillen tussen parketten zorgen voor onzekerheid
Een van de kernproblemen is het gebrek aan uniforme richtlijnen. De verschillende parketten in België hanteren elk hun eigen drempels om te beslissen of een phishingzaak wordt vervolgd.
In Limburg wordt internetoplichting onder de 500 euro doorgaans niet vervolgd, terwijl die grens in Oost-Vlaanderen op 1.000 euro ligt en in West-Vlaanderen zelfs op 2.500 euro.
In Halle-Vilvoorde geldt sinds eind 2021 bovendien een omzendbrief die bepaalt dat phishing enkel wordt behandeld wanneer de schade hoger ligt dan 10.000 euro of wanneer de betaling via een Belgisch rekeningnummer verliep. Daardoor hangt de kans op een gerechtelijk onderzoek sterk af van de woonplaats van het slachtoffer.
“Onaanvaardbaar dat slachtoffers aan hun lot worden overgelaten”
Volgens Alexander Van Hoecke is deze situatie moeilijk te verantwoorden. Hij wijst erop dat sommige dossiers zelfs zouden worden geseponeerd om “een signaal te sturen naar de politiek” over het gebrek aan middelen. Dat slachtoffers in de kou blijven staan door capaciteitsproblemen bij politie en justitie noemt hij onaanvaardbaar.
Ook de onduidelijkheid over wanneer een zaak wel of niet wordt onderzocht, ondermijnt volgens hem het vertrouwen in justitie. Voor burgers is het vandaag nauwelijks te begrijpen waarom identieke feiten in de ene provincie wel en in de andere niet tot vervolging leiden.
Oproep tot één gecoördineerde aanpak van phishing
Het Vlaams Belang pleit daarom voor meer investeringen in de strijd tegen phishing en vooral voor een nationale, geharmoniseerde aanpak. Eén duidelijk kader zou niet alleen zorgen voor meer rechtszekerheid, maar ook voor een sterker signaal richting criminelen dat cyberfraude ernstig wordt genomen.
Volgens Van Hoecke heeft ook minister Verlinden eerder beloofd te onderzoeken waar harmonisering mogelijk is, maar concrete stappen zijn tot nu toe uitgebleven. Intussen blijft phishing jaar na jaar toenemen, terwijl de pakkans laag blijft.
Lees ook: Waarschuwing voor oplichting via WhatsApp die zeer realistisch lijkt
Wat betekent dit voor burgers?
Voor Belgische burgers betekent deze situatie dat voorzichtig en waakzaam zijn ontzettend belangrijk is. De kans dat een phishingzaak effectief wordt opgevolgd, blijft beperkt, zeker bij kleinere bedragen.
Tegelijk toont het hoge percentage seponeringen aan dat cybercriminaliteit een structurele uitdaging vormt waarvoor justitie vandaag onvoldoende uitgerust lijkt.
Zonder extra middelen en duidelijke richtlijnen dreigt phishing niet alleen financiële schade te blijven veroorzaken, maar ook het vertrouwen van burgers in de rechtsstaat verder aan te tasten.
Over de auteur
