
Ook voorrang voor wie in de buurt werkt
Tot nu toe kregen vooral mensen met een langdurige woonbinding absolute voorrang bij de toewijzing van een sociale huurwoning. Dat betekent dat wie al lange tijd in een bepaalde gemeente of regio woont, sneller in aanmerking kwam voor een woning in die buurt.
Die regel wordt nu uitgebreid. Voortaan krijgen ook kandidaat-huurders en huurders met een werkbinding in de regio van de sociale woning absolute voorrang. Met andere woorden: wie in de buurt werkt, maar er nog niet lang woont, zal sneller in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. De Vlaamse Regering wil hiermee vermijden dat mensen ver van hun werk moeten wonen en dagelijks lange verplaatsingen moeten maken.
Mantelzorg krijgt evenveel gewicht als werkbinding
Een tweede belangrijke wijziging heeft te maken met mantelzorg. Personen die mantelzorg verlenen of ontvangen, kregen al een vorm van voorrang, maar die stond niet op hetzelfde niveau als andere voorrangsregels. Dat verandert nu.
De Vlaamse Regering zet de voorrang voor mantelzorg op gelijke hoogte met de werkbinding. Dit betekent dat mensen die zorgen voor een familielid of naaste, of zelf zorg nodig hebben, makkelijker een sociale woning kunnen krijgen in de buurt waar die zorg nodig is.
Strengere aanpak van leegstaande sociale woningen
Om leegstand bij sociale huurwoningen tegen te gaan, past de overheid ook de regels rond het centraal inschrijvingsregister aan. Wanneer een sociale woning aan meerdere kandidaat-huurders wordt aangeboden, zal voortaan strenger worden gekeken naar hoe kandidaten reageren.
Als een kandidaat-huurder niet reageert of het aanbod weigert, en die persoon bij aanvaarding effectief de woning toegewezen zou hebben gekregen, dan kan dit voortaan meetellen als reden om hem of haar te schrappen uit het inschrijvingsregister.
Strengere en frequentere controle op inschrijving bij VDAB
Tot slot verandert ook de manier waarop de overheid controleert of bepaalde huurders voldoen aan hun verplichtingen. Sommige sociale huurders zijn verplicht om ingeschreven te zijn bij de VDAB, bijvoorbeeld wanneer zij werkloos zijn en kunnen werken.
Vandaag gebeurt die controle om de drie jaar. Vanaf 1 januari 2027 zal deze controle elke drie maanden plaatsvinden. Dit betekent dat huurders veel regelmatiger moeten aantonen dat ze correct ingeschreven zijn en actief beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. De overheid wil hiermee de sociale huur beter koppelen aan activering en begeleiding naar werk.
Lees ook: Verhuizen of bijbetalen: Deze strengere regels voor mensen met sociale woning
Wat betekenen deze wijzigingen in de praktijk?
De aanpassingen zorgen ervoor dat sociale huurwoningen sterker worden toegewezen op basis van lokale betrokkenheid, werk en zorg. Tegelijk wordt het systeem strenger voor wie niet reageert op woningaanbiedingen of zijn verplichtingen niet nakomt.
Kandidaat-huurders en huurders moeten hun dossier goed in orde houden, snel reageren op aanbiedingen en hun verplichtingen correct naleven.