Hersenen blijken zich te blijven ontwikkelen tot 32 jaar

De hersenen van jongeren zijn veel langer in ontwikkeling dan tot nu toe werd gedacht. Niet alleen tijdens de tienerjaren, maar zelfs tot ver in de 30 verandert de structuur van het brein. 

Dat blijkt uit een grootschalige studie van de Universiteit van Cambridge, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

De onderzoekers analyseerden ruim 4000 hersenscans van mensen tussen de 0 en 90 jaar. Daaruit komt naar voren dat de periode tussen ongeveer 9 en 32 jaar de meest ingrijpende fase is voor de ontwikkeling van het brein.

Geen rechte lijn, maar wel kantelpunten

Volgens de studie ontwikkelt het brein zich niet geleidelijk, maar in duidelijke fases. Wetenschappers ontdekten vier belangrijke kantelpunten in het leven: rond 9 jaar, 32 jaar, 66 jaar en 83 jaar.

De langste en meest kwetsbare fase loopt van de late kindertijd tot het begin van de volwassenheid. Juist in die periode wordt de basis gelegd voor netwerken in de hersenen die te maken hebben met beloning, leren, impulscontrole en gewoontevorming.

Gevolgen van alcohol, nicotine en cannabis op de hersenen

Omdat het brein in deze fase volop in aanbouw is, kan blootstelling aan middelen zoals alcohol, nicotine en cannabis blijvende gevolgen hebben. Volgens de onderzoekers kan vroeg middelengebruik de ontwikkeling van hersennetwerken verstoren, zelfs als iemand later stopt.

Die veranderingen kunnen invloed hebben op hoe gevoelig iemand is voor beloning, hoe goed impulsen worden geremd en hoe sterk gewoontes worden gevormd. Dat kan verklaren waarom mensen die jong beginnen met middelengebruik later vaker moeite hebben om ermee te stoppen.

Gewoontes worden sneller ingesleten 

Tijdens deze ontwikkelingsfase verschuift het brein van doelgericht gedrag naar meer automatische patronen. Dat is normaal, maar middelengebruik kan dit proces versnellen. Daardoor kunnen bepaalde gedragingen sneller veranderen in vaste gewoontes, die lastig af te leren zijn.

Volgens de onderzoekers speelt dit een belangrijke rol bij verslaving: gedrag wordt minder een bewuste keuze en meer een automatische reactie op prikkels.

Na 32 jaar minder herstelvermogen

Als je ongeveer de 32 aantikt, verandert de prioriteit van het brein. De grote herstructurering neemt af en het vermogen om foutieve bedrading te corrigeren wordt kleiner. Dat betekent dat veranderingen die eerder zijn ontstaan, vaak langdurig blijven doorwerken.

Dit helpt verklaren waarom mensen die al jong middelen gebruiken, later een grotere kans hebben op hardnekkige verslavingsproblemen en terugval, zelfs na lange periodes van abstinentie.

Nieuwe blik op preventie

Volgens de onderzoekers vraagt deze kennis om een andere manier van voorlichten. Niet met algemene waarschuwingen, maar met uitleg over hoe het brein tussen 9 en 32 jaar zijn belangrijkste structuur opbouwt.

Middelengebruik in die fase is volgens hen geen onschuldige experiment, maar kan invloed hebben op de manier waarop het brein zich voor de rest van het leven ontwikkelt.

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

Reacties