Ruim honderdduizend Nederlandse kinderen leven in armoede. Zij balanceren met hun ouders op of net onder de armoedegrens. Veel van het leed speelt zich buiten het zicht af, achter de voordeur. Maar valt er ook iets tegen te doen, hoe kom je uit die ellendige put?
Dat is de belangrijkste vraag de komende vier weken in de BNNVARA-docureeks Opgroeien met tegenwind. Wat voor toekomst staat kinderen in armoede te wachten? Metro bekeek de aflevering die vanavond wordt uitgezonden voor televisierubriek Blik op de Buis.
Eén op de negen jonge kinderen leeft in armoede
Volgens de laatst bekende cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gaan 115.000 Nederlandse kids in armoede door het leven. De Kinderombudsman spreekt van ‘één op de negen kinderen’. Als je Opgroeien met tegenwind bekijkt, betekent dat bijvoorbeeld dat zij een week lang alleen maar brood te eten krijgen. Een dagje pretpark of op vakantie gaan is ondenkbaar. Toevallig schreef Metro gisteren over een programma waar een kind juist twee keer op vakantie ging tijdens één zomervakantie. Dat had een andere verdrietige reden: gescheiden ouders.
BNNVARA volgde twee jaar lang door het hele land gezinnen die van weinig geld moeten rondkomen. Ook vertellen mensen die anderen juist helpen hun verhaal. De kinderen die met een nare situatie te maken hebben, proberen er het beste maar van te maken. Zoals de 11-jarige Rotterdamse Semi. Haar moeder draait extra nachtdiensten om het hoofd boven water te houden. Hoe jong Semi ook is, ze weet al dondersgoed wat er aan de hand is: „Als we minder schulden hadden, dan konden we meer met elkaar zijn.” Semi heeft een eigen sleutel, voor als er niemand thuis is.
Opeens ongezellig thuis door de toeslagenaffaire
Lilly-Rose is 13 jaar en had best een leuke jeugd. Tot haar familie de dupe werd van de Toeslagenaffaire (Rutger Castricum maakte over gezinnen die daarmee te maken hebben ook een documentaire, De Herstel-Hel). Lilly-Rose werd opeens een van die vele kinderen die in de armoede belanden: „Er kwam een niet zo’n fijne sfeer in huis, het werd heel ongezellig ineens.”
In Opgroeien met tegenwind zien we ook helpers, bijna zonder uitzondering mensen die zelf ook armoede hebben gekend. De hartsvriendinnen Selima en Esmeralda bijvoorbeeld, die als buddy werken namens Kansrijk Groningen. Hun beide moeders waren ooit drugsverslaafd. De twee vrouwen leerden elkaar kennen op een afkickboerderij waar ook kinderen mochten verblijven. Tekenend is ook de inzet van gemeenteambtenaar Karin in Zwolle (nog niet in de uitzending van vanavond te zien). Karin belandde zelf in de bijstand door een scheiding, maar staat nu anderen in hetzelfde schuitje bij. Haar gemeente Zwolle kent 42 (!) armoederegelingen en nog is dat volgens haar „niet meer dan een pleister op de wonden”.
Moeder met zeven kinderen helpt anderen in armoede
Volgens Opgroeien met tegenwind weet onze overheid arme mensen maar moeilijk te bereiken. Schaamte van de mensen zelf speelt daarbij een rol. Wat Metro betreft is Sylvia Olzheim ‘de ster’ van de eerste aflevering, al probeert iedereen er het beste van te maken. Sylvia is een gescheiden moeder met zeven kinderen, waar bij de grootsten de kleintjes helpen. Mocht je nu denken dat haar verhaallijn over haar eigen armoede en moeilijkheden thuis gaat, nou nee. Sylvia zet zich juist in voor mensen in haar buurt die het lastiger hebben dan zij. In tegenstelling tot de overheid bereikt ze de mensen rechtstreeks. Via haar stichting Sylvia’s Helpende Handen (tweeduizend Facebookleden) zamelt zij voedingswaren en schoolspullen in om aan anderen te geven. De bel gaat continu als iemand weer eens een brood of blik soep komt brengen.
Sylvia ziet simpelweg „dat er in haar omgeving wat aan de hand is”. Ze merkte „dat er gezinnen zijn die 20 euro per week hebben”. Mensen in armoede bereiken haar via Facebook en Whatsapp. Ze laat een berichtje zien: „Ik kan geen luiers meer kopen en voel me een waardeloze moeder.” Nee, Opgroeien met tegenwind is geen vrolijk document geworden. Aan de andere kant is het mooi om te zien hoe onvoorwaardelijk mensen zich nog inzetten voor diegenen die het moeilijk hebben.
Aantal blikken uit 5: 3,5
Opgroeien met tegenwind is vanaf vanavond (8 december) vier keer op maandag om 22.20 uur te zien bij BNNVARA op NPO2. Via NPO Start is de hele reeks al te streamen.
Meer lezen over (nieuwe) programma’s op tv?
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F12%2FSemi-kinderen-armoede.jpg)
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F12%2FKarin-gemeente-Zwolle-kinderen-in-armoede.jpeg)
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2021%2F12%2FBlik-Buis-illustratie-1.png)