Actueel
123
keer gelezen
Maasdam – Op vrijdagochtend 12 december reikte burgemeester Marian Witte in het gemeentehuis van Maasdam het Nieuw-Guinea Herinneringskruis uit aan 12 Hoeksche Waardse veteranen. Deze bijeenkomst stond in het teken van erkenning en waardering voor hun inzet tijdens de diensttijd in Nieuw-Guinea of de aangrenzende zeegebieden.
De Stichting Hoeksche Waardse Veteranen organiseerde deze bijeenkomst in samenwerking met gemeente Hoeksche Waard. Bij de ceremonie waren ook familieleden, vertegenwoordigers van Defensie en leden van de Stichting Hoeksche Waardse Veteranen aanwezig. Met dit eerbetoon werd stilgestaan bij de belangrijke bijdrage die de veteranen hebben geleverd in dienst van vrede en veiligheid voor het Koninkrijk der Nederlanden.
Symbool van erkenning
Het Nieuw-Guinea Herinneringskruis is bestemd voor Nederlandse militairen die tussen 28 december 1949 en 23 november 1962 minimaal 3 maanden in Nieuw-Guinea of de daaromheen liggende wateren hebben gediend. Het kan worden toegekend aan militairen van de Koninklijke Marine, de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Luchtmacht.
Ere wie ere toekomt
Burgemeester Marian Witte sprak tijdens de bijeenkomst haar waardering uit: “Deze mannen dienden ver van huis en vaak onder moeilijke omstandigheden. Velen van hen waren nog jong, soms nauwelijks ouder dan 20 jaar. Zij vertrokken naar een onbekende wereld, met omstandigheden die wij ons vandaag de dag nauwelijks kunnen voorstellen. Hun inzet deed ertoe. Het Nieuw-Guinea Herinneringskruis is meer dan een onderscheiding – het is een symbool van erkenning. Vandaag zeggen wij: wij zien u, wij erkennen u, en wij danken u.”
Niet alle uitgenodigde Nieuw-Guinea veteranen waren aanwezig. De Stichting Hoeksche Waardse Veteranen neemt contact op om het Nieuw-Guinea Herinneringskruis desgewenst persoonlijk te overhandigen. Ook zij horen bij dit eerbetoon.
Veteraan Koelewijn postuum geëerd
De heer Koelewijn zou het Nieuw-Guinea Herinneringskruis ook ontvangen, maar overleed op 2 december. Het ministerie van Defensie kwam tot deze toekenning na onderzoek, inzet en uiteindelijk een verzoek aan het ministerie door veteraan Marcel de Kreek van de Stichting Hoeksche Waardse Veteranen. De familie is zeer vereerd dat de heer Koelewijn deze onderscheiding postuum ontvangt.
Dank aan Leen van Driel
Tijdens de bijeenkomst sprak de burgemeester ook haar dank uit aan Leen van Driel, auteur van het boek ‘De Hoeksche Waard in Korea en Nieuw-Guinea 1950 – 1962’. Hij is bezig met het optekenen van de verhalen van de veteranen en het samenstellen van het boek. Dankzij zijn werk blijven hun verhalen levend, zodat toekomstige generaties weten wat deze militairen hebben betekend. Van Driel was vrijdagochtend aanwezig. Het schrijven van het nieuwste boek, hij schreef er al meerdere, ligt op schema en kan als alles goed gaat in 2026 het levenslicht zien. Van Driel noemt het bijzonder dat niemand van de militairen uit de Hoeksche Waard in Nieuw-Guinea is omgekomen.
Moment van waardering, respect en trots
‘Missie geslaagd’, noemde Marcel de Kreek de klus die de Stichting Hoeksche Waardse Veteranen voltooide. Van de 35 veteranen uit de Hoeksche Waard hadden er 18 recht op het kruis of vervanging ervan. Daarnaast waren er 13 die het kruis wel eerder kregen maar niet het bijbehorende certificaat. Eén van hen was afwezig bij de ceremonie. Het heeft te maken met de administratie van Defensie die in de hectische periode niet helemaal op orde was. Een klein aantal veteranen stelt geen prijs op het herinneringskruis.
‘We zijn blij dat we vandaag de dossiers van de veteranen volledig kunnen maken’, aldus De Kreek. ‘Dit is een moment van waardering, respect en trots. Voor jonge jongens die deden wat ze moesten doen voor vrede en veiligheid van de bevolking in het laatste stuk Nederland in die regio. Ze waren vaak niet ouder dan 20, wisten niet wat hen te wachten stond en hoe lang het zou duren. Velen waren nooit verder dan de Barendrechts Brug geweest en dan ineens helemaal aan de andere kant van de wereld. Onder omstandigheden die we ons nu niet voor kunnen stellen, een heel ander klimaat en primitief. Ze hebben veel ontberingen geleden en stonden bloot aan gevaar.
En toen ze thuis kwamen in 1962 was er vooral stilte en geen publieke waardering. Nazorg was er niet, ze mochten of konden niks vertellen over hun ervaringen daar. Bij het inleveren van de spullen werd een aantal van hen het herinneringskruis in handen gedrukt zonder enig ceremonieel: en ingerukt. Het gaf hen het gevoel niet gezien te worden. Dat hebben we vandaag recht kunnen zetten.’
Paradijsvogel
Chris Reedijk zat destijds 4 maanden in dienst. ‘We waren anderhalf uur op onze nieuwe kazerne in Breda toen we te horen kregen dat we uitgezonden werden’, vertelt hij, ‘het leek mij wel interessant. Voor m’n ouders was het een schok. Ik heb er een mooie tijd gehad. Ik was waarnemer, we zaten in een mooie bungalow. Het was er wel heet, maar ik was tuinder, dus wel wat gewend. We trokken weleens de binnenlanden in als we vrij waren. Ik heb zelfs een paradijsvogel geschoten. Die heb ik onder m’n jas de boot op gesmokkeld toen we naar huis gingen.’
Eén van de andere veteranen heeft heel andere ervaringen. ‘Het is de slechtste tijd van m’n leven geweest. Ik was seiner op de boot, met je armen gaf je berichten door. We voeren rond de vele kusten en werden regelmatig beschoten. Soms gingen we met een sloep aan land, dan gingen gelukkig de mariniers eerst. Ik heb kameraden zien sneuvelen en enkele zelfmoorden meegemaakt. Dat vergeet je nooit.’
Jeep in ravijn
Ger van Dien wilde eigenlijk naar Curaçao, maar toen dat niet kon vertrok hij vrijwillig naar Nieuw-Guinea. Hij was als codeur-telexist gestationeerd in de stad Hollandia, ver van het front. ‘Ik heb er anderhalf jaar een mooie tijd gehad, we vertaalden berichten’, vertelt de geboren Rotterdammer die inmiddels al 47 jaar in de Hoeksche Waard woont, ‘een heel andere cultuur en heel vriendelijke mensen. Gevechten heb ik niet meegemaakt, wel een drama waarbij twee kameraden met een jeep een ravijn in reden en omkwamen. Dat kwam heel hard aan.’
Direct na aankomst vroeg Van Dien zelf het herinneringskruis aan. ‘Je kreeg ook 1.000 gulden als een soort bonus. Maar dat moest je wel zelf regelen, anders had ik het nu nog niet gehad waarschijnlijk.’ Hij kreeg vrijdag een vervangend kruis. ‘Die eerste heeft de meeste emotionele waarde natuurlijk, maar ik ben blij weer een nieuwe te hebben en alle lof voor de geweldige organisatie.’
Dat onderstreept ook Arie Groeneveld, voorzitter van de Stichting Hoeksche Waardse Veteranen. ‘We zijn trots op de veteranen en wat ze voor ons land hebben betekend. En ook op het bestuur die dit eerbetoon georganiseerd heeft.’
(tekst: Conno Bochoven)
Over de auteur
