:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F12%2Fpexels-fauxels-3184647.jpg)
We zien angst vaak als iets wat je tegenhoudt. Maar voor veel succesvolle mensen werkt het precies andersom. Zij gebruiken de angst om iets te verliezen als motivatie om in beweging te komen. In de psychologie staat dit bekend als loss aversion: mensen willen liever geen verlies lijden dan iets nieuws winnen.
In meerdere experimenten werd duidelijk dat de angst om iets kwijt te raken vaak sterker werkt dan de hoop op een beloning. Dat blijkt ook uit onderzoek, onder meer gepubliceerd in Journal of Experimental Psychology.
Hoe zetten succesvolle mensen dit in? En hoe kun jij dat zelf toepassen?
Tips om succesvol te worden
1. Kijk naar de toekomst die je wel én niet wil
We krijgen vaak te horen dat we ‘de toekomst die we willen, moeten visualiseren’. Maar die stip op de horizon voelt voor veel mensen te abstract. Wat wél direct binnenkomt, is nadenken over wat je absoluut niet wilt.
Een studie uit 2025 in het Journal of Personality Assessment introduceerde de Fear of Failure as Motivation Scale. Daaruit blijkt dat angst om te falen niet alleen negatief hoeft te werken: het kan juist concentratie, inzet en doorzettingsvermogen vergroten. Het idee sluit aan op loss aversion: het vermijden van pijn of mislukking is een krachtige prikkel.
Een praktische manier om dat in te zetten:
- Maak een vision board van je ideale leven.
- Maak daarnaast een anti-vision in je hoofd: hoe ziet je leven eruit als je je doelen níet haalt?
Door te bepalen wat je nooit meer wilt, bijvoorbeeld slechte gewoontes, een ongezonde omgeving, patronen die je tegenhouden, ontstaat urgentie. Niet omdat succes zo aantrekkelijk is, maar omdat de prijs van stilstand ineens zichtbaar wordt. Die emotionele helderheid helpt je keuzes te maken en vast te houden aan wat belangrijk is.
2. Gebruik angst voor focus, hoop voor inspiratie
Angst kan verlammend zijn, maar dat hoeft niet. Een studie uit 2023 in Behavioral Sciences laat zien dat angst juist kan helpen bij het reguleren van gedrag, zolang je die bewust inzet. Het verhoogt de aandacht en houdt je scherp.
Dat sluit aan bij een onderzoek uit 2024, gepubliceerd in Acta Psychologica. Matige angst of spanning kan prestaties verbeteren doordat je alerter wordt, een principe dat bekendstaat als de Yerkes-Dodson-wet.
Belangrijk is wel je gevoel van controle. Als je vertrouwen hebt in je eigen kunnen, wordt angst een signaal om voor te bereiden, niet om te stoppen. Zo ontstaat ‘adaptieve motivatie’: angst houdt je met beide benen op de grond, hoop zorgt dat je in beweging blijft.
Een simpele oefening:
Vraag jezelf bij elke slechte gewoonte af: als ik dit elke dag tien jaar blijf doen, waar kom ik dan uit? De angst voor spijt op de lange termijn helpt je betere keuzes te maken in het hier en nu. Niet vanuit schuld, maar vanuit bewustzijn.
Koppel je ambitie aan wie je bent, niet aan wat je wilt bereiken
Zeer succesvolle mensen werken niet alleen aan doelen, ze passen hun identiteit op die doelen aan. Niet: „Ik ga ooit een boek schrijven”, maar: „Ik ben een schrijver.”
Onderzoek in The Counseling Psychologist laat zien dat dit identity-based motivation heet. Als gedrag past bij wie je denkt te zijn, voelt het minder als discipline en meer als vanzelfsprekendheid. Obstakels worden geen barrières, maar bevestigingen dat je op de juiste weg zit.
Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment: