vreemdgaan lijkt opvallend veel op crimineel gedrag

Vreemdgaan is niet strafbaar, maar de manier waarop vreemdgangers denken en handelen lijkt verrassend veel op de manier dat criminelen dat doen. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Deviant Behavior. 

Volgens de onderzoekers van onder meer de University of Alabama en Rutgers University gebruiken overspelige partners vergelijkbare smoesjes, strategieën en mentale trucs als mensen die de wet overtreden. Zij analyseerden uitgebreide berichten van mensen die zichzelf online openlijk als vreemdganger omschreven.

Metro schreef onlangs over vier signalen die erop kunnen wijzen dat je partner vreemdgaat.

Vreemdgaan door stress

Net als bij criminaliteit speelt stress vaak een hoofdrol. Veel deelnemers gaven aan dat ze vreemdgingen om te ontsnappen aan problemen op werk, financiële zorgen of druk thuis. Ook relatieproblemen werden veel genoemd, zoals een gebrek aan intimiteit. In hun eigen woorden was vreemdgaan een manier om frustratie kwijt te raken, zonder hun relatie direct te beëindigen.

Sommigen probeerden zelfs het beste van twee werelden te combineren: het huwelijk behouden én ondertussen een affaire aangaan. Dat zorgde tijdelijk voor opluchting, maar leverde ook nieuwe stress op, zoals schuldgevoel, angst om betrapt te worden en het leiden van een dubbelleven.

Alles om niet gepakt te worden

Een tweede opvallende overeenkomst met criminaliteit zit in het gedrag om ontdekking te voorkomen. De onderzoekers zagen dat vreemdgangers hun gedrag strategisch aanpassen, precies zoals criminelen dat doen om straf te vermijden. Denk aan geheime e-mailadressen, extra telefoons aanschaffen, afspraken op afgelegen plekken of juist opvallend lief gedrag thuis om argwaan weg te nemen.

Sommigen gingen nog een stap verder en probeerden hun partner actief te misleiden. Door twijfels weg te wuiven of de ander te laten geloven dat hij of zij zich dingen inbeeldde, werd het risico op ontdekking kleiner. 

Als een affaire toch aan het licht dreigde te komen, werd vaak gekozen voor gedeeltelijke bekentenissen: toegeven dat er was geflirt of gezoend, maar de seksuele relatie verzwijgen. Volgens de onderzoekers lijkt dat sterk op hoe verdachten in rechtszaken hun straf proberen te beperken.

Schuldgevoel wegpoetsen

Om met zichzelf te kunnen leven, gebruiken vreemdgangers mentale rechtvaardigingen. In de criminologie heet dat neutralisatie: manieren om een schuldgevoel te onderdrukken. Zo ontkenden deelnemers vaak hun eigen verantwoordelijkheid. Sommigen verwezen naar biologische behoeften, anderen legden de schuld bij hun partner, die volgens hen afstandelijk, kil of afwijzend was.

Ook kwam het idee terug dat er geen slachtoffer is zolang de partner niets weet van het vreemdgaan. De redenering: wat niet weet, wat niet deert. Sommige deelnemers gingen zelfs zo ver dat ze hun geheimhouding als iets nobels zagen, bedoeld om hun partner te beschermen tegen verdriet.

Is vreemdgaan crimineel?

De centrale vraag van het onderzoek was simpel maar confronterend. Denken en handelen mensen die vreemdgaan op dezelfde manier als criminelen? Wel als je kijkt naar de manier waarop vreemdgangers hun gedrag proberen te rechtvaardigen, zeggen de onderzoekers.

Volgens de onderzoekers laten de resultaten zien dat het verschil tussen illegaal gedrag en sociaal schadelijk gedrag soms kleiner is dan we denken. Dezelfde processen spelen een rol in beide gevallen.

Vreemdgaan mag dan legaal zijn, de mentale route ernaartoe lijkt opvallend veel op die van strafbaar gedrag. Voor wie ooit is bedrogen biedt dat volgens de onderzoekers een confronterende, maar misschien enigzins logische verklaring van het gedrag van de vreemdganger.

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

Reacties