Deze week ontving Miranda den Tuinder-van Meteren, wethouder Erfgoed, het eerste
exemplaar van de publicatie ‘Zuidfront Vesting Holland’. Zij kreeg deze uit handen van de
samenstellers, Christian Quist (adviseur Erfgoed) en Arjan van der Hoek (informatiespecialist)
van gemeente Hoeksche Waard. Zij deden onderzoek naar groepsschuilplaatsen in de
Hoeksche Waard rond 1940 en schreven hierover een publicatie.
Voorafgaand aan de uitreiking van het eerste exemplaar aan de wethouder, gaven de schrijvers een
presentatie over de resultaten van hun onderzoek. Deze vond plaats in een goed gevulde burgerzaal
van het gemeentehuis in Oud-Beijerland.
Publicatie Zuidfront Vesting Holland
In 1922 werd het uit 1874 stammende Nederlandse vestingstelsel (de manier van het ontwerpen en
bouwen van vestingen) herzien. Centraal kwam de Vesting Holland te staan, het deel van Nederland
waarbinnen belangrijke grote steden vallen, vergelijkbaar met de huidige Randstad. De Hoeksche
Waard vormde een belangrijk deel van het Zuidfront van de Vesting Holland. In 1940 werd een linie
van groepsschuilplaatsen (let op: geen bunkers) langs de zuidrand van de Hoeksche Waard gebouwd.
Deze werden op diverse plaatsen gecombineerd met loopgraven en geschutsopstellingen. In de
publicatie worden niet alleen de positie van de Hoeksche Waard als onderdeel van het Zuidfront van
de Vesting Holland beschreven, maar ook enkele verdedigingswerken en wat er met de
groepsschuilplaatsen is gebeurd. Veel van de gevonden informatie werd eerder al gebruikt voor het
maken van de fietsroute ‘Zuidfront Vesting Holland’. Een fietsroute die uitgebracht werd in verband
met 80 jaar Vrijheid.
Gemeentelijk archief: een schat aan informatie
Er is informatie beschikbaar over de meest uiteenlopende (lokale) onderwerpen. Het is een gemiste
kans om daar niets mee te doen en te laten ‘verstoffen’. Daarom geeft de gemeente van tijd tot tijd
een cultuurhistorisch boekje uit over een bepaald onderwerp. Wethouder Den Tuinder-van Meteren:
“Er ligt heel veel interessante, en soms ook vergeten informatie op de planken over de geschiedenis
van onze dorpen, buurtschappen en de Hoeksche Waard. Ik vind het dan ook fantastisch dat deze
collega’s niet alleen vanuit hun uitgebreide kennis, maar ook vanuit hun persoonlijke interesse onze
geschiedenis samenbrengen in deze publicaties. Heel mooi dat het op deze manier voor iedereen
ontsloten wordt en bewaard blijft.”
Publicatie beschikbaar online en op papier
De publicatie is online te lezen op www.gemeentehw.nl/cultuurhistorische-publicatie-zuidfrontvesting-holland. Papieren exemplaren liggen (gratis) op de servicepunten in de gemeentehuizen in
Maasdam of Oud-Beijerland. Kunt u niet zelf een exemplaar op (laten) halen? Neem dan contact op
met de gemeente. U krijgt dan een boekje toegestuurd. Let op: de oplage is beperkt, dus op = op.
Andere cultuurhistorische publicaties
In 2020 werd – in het kader van 75 jaar Vrijheid in de Hoeksche Waard – het eerste boekje
gepubliceerd: Canadezen in de Hoeksche Waard. In 2022 volgde de tweede publicatie: Ambtsketens
van de Hoeksche Waard (vanaf 1853), gevolgd door ‘De Hoeksche Waard in Indië’ (mei 2025). De
publicaties zijn online te lezen op de website van gemeente Hoeksche Waard:
www.gemeentehw.nl/cultuurhistorische-publicaties.